woensdag 30 juni 2010

Kijkcijferkanon (30.06.2010 nrc.next)

De NOS is opgetogen: meer dan zes miljoen mensen besloten afgelopen maandag de wedstrijd Nederland-Slowakije te bekijken. Meer dan zes miljoen mensen zagen drie doelpunten, omringd door reclames over de Beesies van Albert Heijn, makkelijk meebewegende Pamperbroekjes, fantastisch zittende Nike schoenen en alles natuurlijk mede mogelijk gemaakt door Rexona. 30 seconden reclame rond de achtste finale kostten 100.000 euro. Ja, het was maandag weer een mooie dag voor de staatsomroep. Nooit wordt er meer geld verdiend op televisie dan tijdens dat soort wedstrijden.

Het WK is een waar kijkcijferkanon. En met dat kijkcijferkanon schiet de NOS grote gaten in zijn concurrentie. Een pathetisch kijkcijferberichtje meldt dat de voetbalshow VI Oranje van RTL afgelopen zondag een absoluut record van maar liefst 577.000 kijkers vestigden. Ter vergelijking: zelfs marginale wedstrijdjes als USA-Ghana, of Spanje-Chili trokken elk meer dan 2 miljoen kijkers. Op de andere zender mag men vechten om de aandacht van een paar vrouwen en een handjevol hardnekkige voetbalhaters.

Het is een terugkerend ritueel. Elke twee jaar vindt er weer een voetbaltoernooi of olympisch evenement plaats en stijgt het marktaandeel van de STER ten koste van RTL en, in mindere mate, van SBS. Oftewel, de mediabedrijven die het zonder belastinggeld moeten stellen verliezen de strijd van het ministerie van OCW.

Het is een hele makkelijke winst voor de staatsomroep. Elke veiling van uitzendrechten, Champions League, Olympische Spelen of voetbalkampioenschappen, kan de NOS net iets langer blijven meebieden, net dat miljoentje meer uitgeven. Zij kunnen zich wél het risico veroorloven dat Nederland vroegtijdig wordt uitgeschakeld en de inkomsten tegenvallen. In tegenstelling tot zijn concurrenten gaat de NOS namelijk niet failliet, althans, niet zolang de overheid blijft geloven in de zogenaamd onmisbare meerwaarde die de NOS de kijker te bieden heeft.

Want het is die veronderstelde maatschappelijke functie, die meerwaarde van onafhankelijkheid, verdieping, verbroedering en maatschappijbinding, die deze schaamteloze concurrentievervalsing zou moeten goedpraten. Maar de NOS heeft de schijn tegen: hun maatschappelijke functie is net iets te lucratief. Het levert net iets teveel miljoenen euro’s aan reclamegeld op. Deze wedstrijd wordt mede mogelijk gemaakt door Rexona. Idealen. Principes. Right.

woensdag 23 juni 2010

Eenzame honden (23 juni 2010, nrc.next)

Decadentie komt van het Latijnse ‘decadere’, ineenstorten. Een schrijnend voorbeeld is de website www.gaanwedoen.tv waar jongeren kunnen meedingen naar een subsidiepot van de provincie Noord Holland. Yvonne wil bijvoorbeeld graag een demonstratie organiseren voor eenzame honden in Noord Holland. Het probleem van eenzame honden wordt volgens haar enorm onderschat. Er is dringend een bewustwordingscampagne nodig. Arjen van Leeuwen wil ook geld: hij wil een knuffelactie organiseren voor een positievere sfeer in Bloemendaal en Zandvoort. Voor de ideeën met de meeste stemmen is in totaal 75.000 euro beschikbaar.

En ach, wie zeurt nou over 75.000 euro? Er zijn veel grotere gevallen van decadentie te ontwaren: de Amsterdamse politiekorpschef verdient 260.000 euro. Nergens zijn de salarissen afgelopen jaren zo hard gestegen als in het ambtenarenapparaat. Maar het zijn juist die paar honderd euro voor de problematiek omtrent eenzame honden die de sluimerende kanker van het Westen blootlegt: decadentie. 75.000 euro beschikbaar stellen met als enige reden dat ‘De provincie Noord Holland duidelijk wil maken dat jongeren ertoe doen.’ Geld uitgeven met een dusdanig gebrek aan ideeën of visie dat je nota bene naar de belastingbetaler terug moet gaan om te vragen waar het in hemelsnaam aan moet worden uitgegeven. Enig criterium: je moet onder de 25 zijn en je activiteit moet in Noord Holland plaatsvinden. Het criterium ‘urgentie was al een aantal jaren in geen velden of wegen meer te bekennen.

Yvonne staat al op 86 stemmen, Arjen heeft er 60. En binnen de provincie Noord Holland loopt er niemand rond die zegt: ‘dit hebben wij eigenlijk helemaal niet nodig’. Niemand die even aan de bel trekt en eerlijk toegeeft dat de provincie van gekkigheid niet meer weet wat het met zijn budget aan moet.

Een aantal jaren lang wist heel Nederland niet wat het met het geld aan moet. En nu het op is kan men maar moeilijk afscheid nemen van het gesubsidieerde luxeleventje van weleer. Dat men niet zou moeten zeuren over 75.000 euro is het absolute toppunt van decadentie. Decadentie die wij ons op geen enkele manier meer kunnen veroorloven. De vraag is wanneer de ineenstorting volgt.

woensdag 16 juni 2010

Bizarre logica (16 juni 2010 nrc.next)

We hebben onze portie democratie wel weer gehad. Nu doen zelfs hele simpele basale democratische waarden er niet meer toe. Alleen de grootste partij schijnt mee te tellen: die fluistert de koningin en de informateur in met wie er als eerste overlegd moet worden.

En bij de beslissing over wie er als eerste mag aanschuiven, telt de verkiezingsuitslag niet mee. Rutte meet namelijk met zijn eigen maten: het gaat er bij hem niet om hoe groot elke partij is geworden, kortom, hoeveel mensen elke partij vertegenwoordigt. Nee, het gaat erom hoeveel je gegroeid bent. Dat is de bizarre democratische logica die ertoe leidde dat de PVV als eerste werd uitgenodigd voor de onderhandelingen.

Zelfs Cohen, die bijna een even groot electoraat vertegenwoordigt als de VVD, is het daarmee eens. Met de PVV moet als eerste worden gepraat, dat zou namelijk ‘recht te doen aan de uitslag’. Daar snap ik niets van. 1.8 miljoen mensen stemden op de PvdA, 1.5 miljoen mensen stemden PVV. 300.000 kiezers zien liever een kabinet met de PvdA dan met de PVV. Maar ach, een kniesoor die daar op let. Mark Rutte in elk geval niet.
De kiezer heeft gesproken, en mag nu zijn mond wel weer dichthouden. Femke Halsema vindt bijvoorbeeld iemand als Bernard Wientjes, voorzitter van de werkgeversorganisatie VNO-NCW, belangrijker. Als die zegt dat de internationale positie van Nederland beschadigd zou worden als de VVD met de PVV zou gaan regeren, moeten we dat volgens Femke Halsema serieus nemen. Want ach, al die mensen mogen dan wel fijn op de PVV stemmen, ze hebben er natuurlijk helemaal niet bij stil gestaan wat dat voor consequenties heeft. En ach, een stem is ook maar een stem.

De VVD vindt dat besprekingen met de even grote nummer twee geen recht zouden doen aan de verkiezingsuitslag. Wat wel meetelt: of -naar een volstrekt arbitraire indeling- ‘rechts’ of ‘links’ gegroeid zou zijn of niet, en wat ze er in het buitenland wel niet van zullen denken. Die 25% van Nederland die niet gestemd heeft, had meer gelijk dan ik dacht. Uiteindelijk luisteren ze toch niet naar ons.

woensdag 9 juni 2010

Amerikaanse toestanden (nrc.next 9.6.2010)

Zo, vandaag eindelijk stemmen. En dan is het klaar. Tijd voor de nabeschouwing.

De verrassing van deze verkiezingen? Naar mijn mening was dat RTL4. RTL4 zette twee verkiezingsdebatten neer en presenteerde ook nog eens dagelijks een alleraardigst verdiepend programma. Vergelijkbaar met Pauw & Witteman, of Knevel & van den Brink, alleen dan zonder dat de belastingbetaler er verplicht aan mee moet betalen. Je zou je bijna afvragen waarom, als RTL4 het ook prima blijkt te kunnen, we überhaupt nog de markt durven te verpesten met de gesubsidieerde zogenaamd ‘onafhankelijke’ kwaliteitsjournalistiek van de Publieke Omroep.

Zonder de Publieke Omroep zou de Nederlandse televisie wegglijden in Amerikaanse toestandem, wordt beweerd. Wij willen geen Fox news of CNN-achtige taferelen, roept men dan. Je weet wel, dat zijn van die zenders die elkaars verkiezingsprogramma’s incorrect doorrekenen om de kijker expres een verkeerd beeld voor te schotelen. Van die programma’s die ongegeneerd stemadviezen geven. Of de ene na de andere beleidsmaatregel van Obama ofwel met Hitler’s ofwel met Stalin’s politiek vergelijken. Dat is zulke smerige riooljournalistiek. Regelrechte volksverlakkerij.

Gelukkig gebeurt dat hier niet. Kijk, als een fopeconoom van Netwerk die hysterisch schokschouderende bijstandsvrouw een verkeerde berekening van het VVD-programma blijkt te hebben voorgeschoteld, is dat natuurlijk heel wat anders. En als de KRO een stemadvies geeft, of als BNN één partij al zijn zendtijd schenkt, of als DWDD alleen maar PvdA’ers aan het woord laat, of als Zembla Wilders met Karadzic en andere genocide-plegers vergelijkt, betekent dat heus niet dat men daarmee de kiezer een bepaalde richting op probeert te duwen. Onzin! Dat zou een belediging voor de democratie zijn. Amerikaanse toestanden! Alleen dan wél op kosten van de belastingbetaler.

Conclusie na deze verkiezingstijd: voor televisie zonder ongelukjes zapt u naar RTL4. Zij bleven namelijk wél van onbesproken gedrag. Hoogstens koopt u dan op weg naar het stembureau een extra Magnum, of hunkert u ineens naar zo’n Oranjebeesie, maar in het stemhokje laten ze u met rust. Daar mag u het helemaal zelf weten.

woensdag 2 juni 2010

Vredesduiven (nrc.next 2 juni 2010)

Palestijnen, Israëli’s, Het debat der debatten herleeft! Ik stel me voor hoe de verkiezingsvermoeide amateur-debaters van Nederland bij het horen van het nieuws, energiek van de bank springen om met hun huis- tuin- en keukenrecht hun huisgenoten om de oren te slaan met wie, waarom fout is en wie waarop recht heeft, en waarom alles toch zo ontzettend veel te maken heeft met de Holocaust. Echt waar, de oplettende kijker ziet in elke scène van het Midden-Oosten conflict wel een stukje Holocaust.

In Gaza vindt er bijvoorbeeld niet zomaar onderdrukking of bezetting plaats, nee het is een genocide. ‘En’ vervolgt een beetje fanatiekeling dan, ‘juist de Joden zouden moeten weten hoe verschrikkelijk dat is.’ Knipoog, knipoog. Of ‘kijk nu eens wat Israël doet. Ze denken zeker dat ze alles kunnen maken na de Tweede Wereldoorlog.’ Of het is een verwarde Gretta die afgelopen maandag bij Knevel en van de Brink beweert dat de Joden Israel als ‘cadeautje’ hebben gekregen. Met een strikje erom, zeg maar. Als een pleister voor het bloeden.

En niet alleen de Holocaust verschijnt te pas en te onpas ten tonele. Israël is bijvoorbeeld ook net zo’n Apartheidsstaat als Zuid-Afrika voor 1990. Israël is net Noord Korea: zoals het zijn media censureert en onschuldige schepen aanvalt. Ja, wie goed kijkt ziet zelfs dat Israël net Turkije is, of China, of Rusland. En de Palestijnen zijn de Koerden, de Tibetanen, de Tsjetsjenen, maar dan wél met media aandacht.

En dan arriveert het schip met de vredesactivisten, de geweldsloze vrijheidsstrijders en lopen alle vergelijkingen mank, Aan boord slaan de Moeder Theresa’s de Israëlische commando’s met metalen pijpen in elkaar. Idealistische Berend Botjes zijn op tragische wijze gemengd geraakt met minder geweldsloze Tanja Nijmeijers, die niet van plan te zijn om een confrontatie uit de weg te gaan, of een aangeboden martelaarschap af te slaan. Gevolg: een wereld die ervan overtuigd lijkt te zijn dat Israël maandag 10 vredesduiven uit de lucht schoot.

Ik hoop dat we volgende week maandag het weer gewoon over de hypotheekrente-aftrek mogen hebben. Dat valt nergens mee te vergelijken.