dinsdag 31 augustus 2010

Nachtmerrie (nrc.next 1.9.2010)

Mijn grootste wetenschappelijke nachtmerrie is de invloed van willekeur op mijn resultaten. Dat alle verschijnselen die ik heb gemeten geen interessante eigenschappen van bacteriën zijn, maar gewoon stom toeval. Stom toeval waarin ik een jaar lang dacht een patroon te herkennen.

Ik stel me voor hoe het koude zweet me uit zou uitbreken als ik voor de vijfde keer door de microscoop kijk en mijn ontdekking ineens weg is. Omdat ik toevallig vier keer een blauwe M&M uit het pak had gepakt en daar onterecht conclusies aan had verbonden. Dat er geen theorie bestaat, geen logica, geen patroon.

Ik vermoed dat dat ook de collectieve nachtmerrie van het internationale klimaatpanel is. Het IAC, een commissie die onderzoek deed naar het functioneren van het klimaatpanel, vindt dat er een duidelijke waarschijnlijkheidsschaal moet worden gehanteerd voor alle voorspellingen. Er moet overal genoteerd worden wat de kans is dat hun nachtmerrie werkelijkheid wordt: dat de correlaties tussen broeikasgassen en temperatuur niet bestaat.

In het rapport van 2007 werd hier en daar die kansberekening al gegeven: de opwarming van de aarde is zo goed als zeker. Maar de kans dat de mens schuldig is aan die opwarming is ongeveer 90%.

Ik probeer me weleens voor te stellen wat er zou gebeuren als die nachtmerrie uitkomt: die 10% kans dat ook het klimaat volstrekt arbitrair is zonder enkele invloed van de mens. Het zou een verschrikkelijke inconvenient truth zijn. Alles voor niks: het afvangen en ondergronds opslaan van CO2, de markt voor CO2-emissie rechten, de klimaatambtenaren, de emissie richtlijnen, Kyoto, Kopenhagen, Al Gore’s Nobelprijs voor de vrede.

En dan al die klimaatwetenschappers die bij elkaar honderd jaar verwoed patronen hebben geprobeerd te herkennen in een volstrekt willekeurig grafiekje. Dat er geen logica is, alleen maar ruis. Ik word al misselijk van het idee. Laat die waarschijnlijkheidsschaal maar zitten. Mocht de correlatie niet kloppen, maak mij dan maar wijs dat een eventuele afkoeling het succesvolle resultaat is van onze vereende krachten om de emissie terug te dringen. Alles beter dan de waarheid over de verschrikkelijke willekeur.

maandag 30 augustus 2010

Kamernood (nrc.next 18 augustus 2010)

De hospiteeravonden tijdens de introductiedagen van Leiden waren de meest pathetische van het jaar. Veertig zwetende eerstejaars in onze woonkamer stonden krampachtig hun best te doen, zich verbazend over de kerstverlichting die er nog hing, of de verzameling pizzadozen op de grond. Soms vroegen dronken huisgenoten aan de woningzoekenden om een aardbei na te doen. Of om een lied naar keuze te zingen in onze Idols-competitie. Soms keken een aantal hospitanten aan de deur al zo ongeschikt uit hun ogen, dat we ze vertelden dat ze zich in het adres hadden vergist. Dat ze bij de buren moesten zijn.

Nee, vriendelijk waren we niet. Maar de kans op een kamer was tijdens die avonden ook buitengewoon klein. Kamernood zorgt voor een eerste levensles. Tot het eindexamen was er altijd genoeg van alles: genoeg bankjes en stoeltjes op school, genoeg eten, altijd een bed dat klaarstond, altijd een plekje in de auto voor de vakantie naar Zuid Frankrijk. Na je eindexamen kom je voor het eerst in aanraking met een schaars goed: kamers. Hier vindt een eerste schifting plaats. Hier splitst een jaargang zich in mensen die gewoon huisvesting voor zichzelf regelen, en mensen die zich beklagen over de schrijnende kamernood.

Terwijl de kamernood helemaal niet schrijnend is, als je je strategie maar goed kiest. Vergelijk het met een uitpuilende treincoupé in de spits. Er zijn drie mogelijkheden: wurm je ertussen, oftewel: neem genoegen met een mini-kamer. Neem een andere trein, oftewel: ga buiten het centrum wonen. Of koop een eersteklas kaartje en betaal je een aantal maanden blauw aan de huur. In alle gevallen wordt het na de spits beter. In de winter is er altijd plaats om door te schuiven in studentensteden. In de winter zijn de studentenhuizen blij met elke hospitant die ze kunnen krijgen. Dan hoef je waarschijnlijk geen aardbei na te doen.

Maar er is ook altijd een groep mensen die hoofdschuddend voor de uitpuilende coupé blijven staan. Mensen die onze overvolle woonkamer in augustus niet proberen te vermijden maar als voorbeeld gebruiken voor de ernst van hun problemen. Dat is dan de eerste schifting. Kamernood is er alleen voor degene die dat wil.

Huisje stelen (nrc.next 25 augustus 2010)

Eberhard van der Laan voelt zich als een vis in het water, daar in Amsterdam. Net op tijd is hij weggevlucht uit dat naar rechts gerukte Den Haag. Nooit meer hoeft hij zich te conformeren aan provinciale coalitiepartners met provinciale gedachtes. Nooit meer geïnterrumpeerd worden door de zoveelste zachte ‘G’.

Als burgemeester van Amsterdam mag hij eindelijk weer baden in de waarden van weleer. Ouderwetse solidariteit. Subsidie voor alles en iedereen. Onveiligheid is een gevoel. Als Amsterdammers het voor het zeggen hadden gehad in Den Haag, was GroenLinks even groot geworden als het CDA en de PVV bij elkaar.

De nieuwe burgemeester maakt zich lokaal dus ook buitengewoon populair door nu te weigeren het kraakverbod uit te voeren. Er bestaat in Nederland al bijna een decennium een kamermeerderheid voor een kraakverbod, maar Eberhard trekt zich daar, namens Amsterdam, niets van aan. Dan mag er in de rest van Nederland wel een rechtse wind waaien, Amsterdam blijft Amsterdam. En in Amsterdam wordt ook dit linkse pareltje uit de jaren zestig zorgvuldig geconserveerd.

Sterker nog, uit solidariteit met de krakers gaat de gemeente nu zelf ook een potje ‘huisje stelen’. Althans, dat is waar de recente jacht op de Amsterdamse pied-à-terre aan doet denken. PvdA wethouder Freek van Ossen vindt het gerechtvaardigd om eigenaren die zich niet inschrijven en niet vaak genoeg logeren in hun tweede huis, te verplichten om dat huis beschikbaar te stellen voor sociale huur. Waar krakers nog een jaar leegstand af moeten wachten, is dat voor de gemeente Amsterdam geen voorwaarde. Ook al logeert de eigenaar maar een paar nachten per maand in zijn huis, bijvoorbeeld als hij heeft overgewerkt, of vroeg weer op kantoor moet zijn, dan nog vindt de gemeente dat iemand zonder baan meer recht heeft op dat huis dan de eigenaar zelf.

De rest van Nederland vindt dat niet. De rest van Nederland vindt het tijd dat Nederlandse huiseigenaren, waar ze ook wonen, beschermd worden tegen krakers. Dat Amsterdam het kraakverbod niet alleen opzij schuift, maar ook zelf huiseigenaren gaat opjagen, bewijst dat onze hoofdstad hopeloos achterloopt. En Eberhard snel op de vingers moet worden getikt.

woensdag 11 augustus 2010

Respect for all (11.8.2010 nrc.next)

Soms is de meest voor de hand liggende opvatting dus niet de correcte. Een gigantische moskee (pardon, Islamitisch centrum) op minder dan 200 meter van Ground Zero is dus NIET bedoeld als een hele dikke middelvinger naar New York. Het is GEEN Arc de Triomf, en ook als Bin Laden op Al Jazeera verschijnt om de organisatie te feliciteren is het nadrukkelijk NIET de bedoeling dat er zo gedacht wordt.

Nee, als je net zolang je ogen dichtknijpt, totdat je gekleurde sterretjes gaat zien, en dan nog eens kijkt, dan zie je wat je hoort te zien. Juist ja. Die moskee is een teken van verbroedering en respect. De nabijheid van Ground Zero maakt het alleen maar nog betekenisvoller. Met een beetje verbeelding kunt u zelfs volgen wat er op de website staat: "this proposed project is about promoting integration, tolerance of difference and community cohesion through arts and culture. (…) a center guided by Islamic values in their truest form - compassion, generosity, and respect for all."

Het klinkt alleraardigst. En de initiatiefnemers zijn gematigde aaibare moslims, die absoluut geen triomfmonument bouwen. Maar alleen al om het feit dat het niet zo moeilijk is om het centrum verkeerd op te vatten, is het een slecht idee, een smakeloos plan. Een gigamoskee naast Ground Zero bouwen is een Sapph lingerie billboard tegenover een kerk hangen. Het is de Gay Parade in Slotervaart, het is een marathon homo-trouwdag in Staphorst. Het is een Duitser die in 1947 een krans komt leggen bij de dodenherdenking. Ook al had die Duitser niets te maken met de nazi’s, het is nog steeds provocerend, het is blind. Een minachting van de lokale gevoelens. Hoe geloofwaardig ben je, als je onder het mom van tolerantie en respect, je godsdienstvrijheid koste wat kost moet opeisen waar dat het allerpijnlijkst is?

Natuurlijk moet je de bouw niet verbieden. Gevoelens mogen nooit een argument voor vrijheidsbeperking zijn. Je kan alleen maar hopen. Hopen dat de initiatiefnemers inzien dat hun centrum niet van veel ‘compassion’ en ‘respect for all’ getuigt. Dat het niet zal leiden tot veel ‘community cohesion’.

maandag 9 augustus 2010

Hooligans met stropdas (nrc.next 4 augustus 2010)

Vandaag maakt de KNVB bekend dat het dramatisch gesteld is met de Nederlandse voetbalclubs. Financieel wanbeleid heeft ertoe geleid dat ze dit jaar bij elkaar ongeveer 100 miljoen euro verlies gaan draaien. Voor twaalf clubs dreigt faillissement. Het Nederlandse voetbal heeft structureel boven zijn stand geleefd.

Want de voornaamste kostenpost op de begrotingen van de clubs zijn de salarissen van de spelers. En waarom spreken voetbalclubs dan salarissen af die ze niet kunnen betalen? Een gemiddeld clubbestuurder zal beweren dat ‘dat nu eenmaal de markt is’. Dat ze wel moeten, omdat ze anders de goede spelers mislopen en degraderen en nog meer verlies draaien.

Je kunt ook zeggen dat bestuurders van voetbalclubs eigenlijk stiekem gewoon hooligans zijn met dezelfde waas voor hun ogen alleen dan met een stropdas om. Type Dirk Scheringa. Type ‘living on the edge’. Bij het idee van volle stadions, Europees voetbal, landstitel, beker of iets anders dat blinkt, gaan de oogjes fonkelen. Bij het idee van ‘die sterspeler in ons shirt’ worden even alle rationele financiële overwegingen bijzaak. En de gemeente zal toch wel bijspringen, mocht die sterspeler niet genoeg scoren om het dreigende faillissement af te wenden? Zo’n prachtclub zullen ze toch niet failliet laten gaan?

En het ergste is: ze hebben gelijk. Elke gemeente streek wel één of twee of drie keer met de hand over het hart. Kerkrade stak 5,8 miljoen euro in Roda JC. Waalwijk schold RKC de schulden kwijt. En Vitesse kreeg van gemeente Arnhem al meerdere malen een laatste kans met in 2003 6,5 miljoen euro en twee jaar geleden nog eens 11,5 miljoen euro. Alleen in Haarlem en in Veendam weigerde de wethouders een reddingsactie. Verder werd elke wankelende club met belastinggeld gestut.

De aanpak van de KNVB is exemplarisch. Het deelt straffen uit in de vorm van puntenaftrek. Als dat werkt is het ultieme bewijs van incompetentie geleverd: alleen met competitieve sancties kunnen clubbestuurders gedwongen worden om een gedegen beleid te voeren. Nooit zouden deze mensen over ons belastinggeld moeten kunnen beschikken. Hoe groot hun hart voor de club ook is.

maandag 2 augustus 2010

Formatie 2010 (nrc.next 2.8.2010)

Het is dag 53 van de formatie en de weg naar het rechtse kabinet wordt opnieuw ingeslagen. Als er verder niets mis gaat zal er volgende week eindelijk inhoudelijk worden onderhandeld over een VVD-CDA minderheidskabinet met PVV gedoogsteun. Een kabinet dat bij uitstek slagvaardig de staatsschuld kan terugdringen en de Nederlandse economie uit het slop kan trekken door de overheidsuitgaven terug te dringen in plaats van de lasten te verzwaren. Ik vind het een absolute opluchting.

Op eigen houtje lieten VVD, CDA en PVV vrijdag aan de informateur weten dat een minderheidskabinet een optie was. Door het zegel van dat ‘staatsrechterlijk uiterst redmiddel’ te verbreken is de formatie eindelijk in de broodnodige stroomversnelling geraakt. Hoe lang zou het immers nog moeten duren voordat het Hare Majesteit zou behagen om eindelijk toe te staan minderheidskabinetten in overweging te nemen? Hoeveel persconferenties en informateurs zijn we dan verder?

Een minderheidskabinet is geen optimale, maar wel een elegante oplossing. In Denemarken zorgt zo’n gedoogd kabinet al 9 jaar voor een stabiele politieke situatie. De Deense volkspartij, een Deense PVV, die de gedoogsteun geeft heeft afgesproken met de twee regeringspartijen dat ze met een aantal cruciale punten uit het regeerakkoord zullen meestemmen in ruil voor strengere immigratie en integratie wetgeving.

Net als in Denemarken zal de PVV niet alle wetgeving gedogen. Maar dat is juist de charme van het minderheidskabinet. De regeerbaarheid van het land wordt verzekerd omdat enkele kernpunten worden vastgelegd in een akkoord op hoofdlijnen. Voor ander beleid moeten gelegenheidsmeerderheden worden gevonden in de kamer. Een minderheidskabinet betekent daarom per definitie dat de Tweede Kamer wordt versterkt in haar macht.

Er is echter veel kritiek op dit idee van een minderheidskabinet. Halsema noemt het onvoorstelbaar dat de VVD en CDA zich willen laten ‘gijzelen’ door de PVV. D66-voorman Pechtold wijst er op dat de informateur van de koningin alleen meerderheidskabinetten mocht onderzoeken. U hoort het goed: deze rasdemocraat vindt niet dat er naar een minderheidskabinet mag worden gekeken zolang onze monarch dat niet wenst.

En dan is er Cohen. Hij blijft hardnekkig hameren op meerderheidsopties zoals Paars plus plus CDA. Waarom hij denkt dat de onderhandelingen wel zullen slagen als het CDA aanschuift is onduidelijk. Eigenlijk zijn de denkpatronen van Cohen tijdens deze hele formatie al onduidelijk. Tijdens de verkiezingen was de afkeur van de PVV veruit het meest uitgesproken PvdA standpunt. De PVV moest ten alle tijden worden uitgesloten. De PVV schuurde tegen de rechtsstaat. Ter vergelijking: de PvdA vindt dat Israel met Hamas moet praten maar weigert zelf categorisch om ooit met de PVV om de tafel te gaan zitten. Toch is het Cohen die er, door zijn weigering om zelf met de VVD en CDA te onderhandelen, nu voor zorgt dat zijn grootste angstscenario werkelijkheid wordt: macht voor de PVV. Wilders heeft hem via Twitter al een bedankje gestuurd.

Dat de PVV zal profiteren van deze machtspositie zonder verantwoordelijkheid, is duidelijk. Wilders kan de schijn ophouden dat de PVV na het debacle in Den Haag toch heus wel regeringsverantwoordelijkheid durft te nemen, terwijl hij gewoon vanuit de oppositie kan blijven islam-bashen en hij geen ministers hoeft te leveren. Maar er is ook een andere kant. Deze gedoogsteun kan ook een nieuw hoofdstuk inluiden voor de PVV. Nu ze medeplichtig zijn aan het beleid zullen ze een deel van het protestimago moeten laten varen. De PVV-kiezer zal de klaagzang over ‘die Haagse politiek’ en ‘wat ze nu weer bedacht hebben’ moeten opgeven. Hun partij, hun Geert, stond erbij en keek ernaar.

stuffmuslimslike.com (nrc.next 28.7.2010)

Deze dagen vraag ik me af waar al onze allochtone buren nu zijn. Op onze Franse camping zijn ze in ieder geval niet. Hier loopt geen hoofddoek rond. Er is geen donkere huid te ontwaren tussen al die bakkende lichamen op het strand. Ze pompen geen luchtbedje op. Ze komen niet naar de bingo. Het enige Aziatische uiterlijk dat ik een keer tijdens de afwas tegenkwam is hoogstwaarschijnlijk geadopteerd. Ja, op onze camping waan je je in het pre-immigratie tijdperk.

Dat je geen zwarte mensen tegenkomt op een camping, wist ik al. Zwarte mensen houden niet van camperen. Dat had ik gelezen op de website www.stuffwhitepeoplelike.com. Onbetaalde stages, rugby, moleskin notebooks, dinner parties, Ray-Ban Wayfarers, het is allemaal voor blanken.

Dat de oudere allochtonen van Nederland andere manieren van recreatie hebben dan autochtone Nederlanders, wist ik ook al. Je kan mensen de taal leren. Je kan ze op schoolstoeltjes zetten in het buurthuis en uitleggen hoe ze hun afval moeten scheiden en waarom we stil zijn op 4 mei. Maar ze zullen nooit gaan camperen. Of zonnen op het strand. Of witbiertjes drinken op het terras.

Misschien is er tijdens mijn opvoeding onbewust een politiek correcte illusie geimplanteerd, maar ik was er ooit van overtuigd dat alle nationaliteiten en culturen van Nederland, ooit allemaal zouden samen vloeien in een krachtige generatie. Dat het een kwestie van tijd zou zijn voordat mijn beste vrienden net zo goed van Marokkaans of Turkse achtergrond zouden kunnen komen.

Maar het is niet zo. We vinden andere dingen leuk. Ik kom mijn oudere allochtone buren niet tegen deze zomer. Maar ik weet ook niet wat hun kleinkinderen leuk vinden om te doen. Die hippe, zelfstandige, kapitaalkrachtige generatie allochtonen wil toch niet meer elke zomer in een snikhete bus terug naar de familie in Turkije? Maar ze zijn ook niet op de camping, ze komen niet naar Loveland of Lowlands, ze zijn niet geinteresseerd in schattige Franse dorpjes. Of wijnproeverijen op kastelen.
Wat ze dan wel leuk vinden? Ik heb het nooit gevraagd. Misschien is het tijd voor een www.stuffmuslimslike.com. Ik zou het graag eens lezen.

Maurice (nrc.next 21.7.2010)

Geen greintje nuance, geen twijfel, geen blad voor de mond. Maurice de Hond peilt: als er nu verkiezingen zouden worden gehouden zou de PVV niet op 34, niet op 36, maar op 35 zetels uitkomen. Dat is 11 zetels meer dan de PVV kreeg. Het is 17 zetels meer dan de PVV in Maurice’ eigen peiling op de dag voor de verkiezingen haalde.

Naast de bewezen onbetrouwbaarheid is vooral de irrelevantie van het geheel stuitend. Er worden namelijk vandaag geen verkiezingen gehouden. Sterker nog, er worden het hele jaar geen verkiezingen meer gehouden. De geënquêteerden hebben hun kans gehad. Paars plus heeft een meerderheid. Of de VVD stemmer daar nou boos over is of niet.

Maar toch blijven we luisteren naar dit soort non-informatie. Net als in 2009: toen keken we ook met angst en beven naar dit soort peilingen waarin de PVV de grootste zou worden en Geert Wilders premier. Opiniemakers buitelden over elkaar om te getuigen van de teloorgang van de tolerantie achter de dijken. CEO’s vreesden voor de economie. Diplomaten waarschuwden voor de reputatie van een land met Geert als premier. Hele multiculturele wijken huiverden, bij het CDA werd er gebeden, bij de PvdA werd er gehuild en in de huizen met zonnecellen op het dak kroop men nog wat dichter tegen elkaar aan en zette de verwarming nog een graadje lager. De toekomst van Nederland was onzeker, alle peilingen wezen daarop.

En wat was het uiteindelijke resultaat? Net op dat ene cruciale moment, tijdens de verkiezingen, valt de PVV eventjes ver genoeg terug om door het CDA buitenspel te kunnen worden gezet. Een maand later staat de PVV weer op 35 zetels in de peilingen. En wéér zetten we dat op de voorpagina. Wéér is dat angstaanjagend genoeg om het over ‘de toestand in dit land’ te hebben.

Als er vandaag verkiezingen zouden worden gehouden… Als we vandaag de WK-finale mochten overspelen... Als ik vandaag nog een keer mocht kiezen of ik mijn spaargeld in Ijsland zou stallen... Als Maurice vandaag nog een keer de verkiezingsuitslag zou mogen voorspellen, had hij het waarschijnlijk goed gehad. Tja.

Open wonden tour (nrc.next 14.7.2010)

Mijn advies voor deze zomer? De NS open wonden tour. Een aanrader voor de avontuurlijke reiziger die van bouwputten en onnavolgbare omleidingen houdt.
De toer begint in Dordrecht. Dat station is de eerste onbegaanbare zandbak van de dag, De bussenterminal, de ingang en de hele stationsstraat zijn spoorloos verdwenen in de werkzaamheden. De reiziger moet even een jaartje geduld hebben, even een jaartje begrip gevraagd.

We nemen de sneltrein richting Amsterdam. U zult zien dat er bij elke halte wat te beleven is. Bouwplaats Rotterdam bijvoorbeeld. ‘Rotterdam krijgt een aantrekkelijk, dynamisch, goed functionerende openbaar vervoer terminal’. Onthoud dat. Onthoud dat als u dagelijks gebruik moet maken van deze provisorische halte ongemak. Het duurt slechts zes jaar en het resultaat is indrukwekkend. Beloofd. Tot dan toe: excuses voor de overlast.

Schiedam slaan we even over. Schiedam is pas gisteren begonnen met de ‘herinrichting van het stationsplein’. Het duurt nog een maand voordat ook daar het station is omgetoverd tot een volwaardig gapend gat.

De volgende halte is Delft. Delft is prachtig, maar nu even niet. Hier heeft de reiziger nog tot minstens 2012 zand in de schoenen. Op de website kun je alvast voorgenieten met sfeertekeningen waarop gezichtsloze vrouwen elegant tegen een paal hangen en spookachtige mannen worden voortgetrokken door dolenthousiaste kinderen. Tot dan toe kunt u in Delft ook bakken met geduld kwijt.

In Leiden probeert men al een aantal jaren de fietsenstallingen weg te werken. Maar voor echte ontwrichting moeten we naar Haarlem. In Haarlem snapt niemand meer waar de bussen zijn gebleven, of de taxi´s, of wat überhaupt de bedoeling is als je op Haarlem Centraal aankomt. Auto´s kunnen al sinds februari 2009 niet bij het station komen. In Haarlem raakt het geduld bijna op.

Maar dan de climax: Amsterdam. De koning van alle open wonden. Al sinds mensenheugenis één gapend gat. Hier vindt u werkelijk waar niets rond het station wat prettig, handig, overzichtelijk, of gewoon mooi is. Nog een aantal decennia uw begrip en uw geduld gevraagd, en uw vertrouwen. Datr het ooit mooi wordt. Dat er ooit ergens in de randstad een station af zal zijn.