woensdag 24 februari 2010

Discriminateur (24.02.2010)

Het enige wat positief is aan dit gevallen kabinet is dat we weer gaan debatteren. Debatteren voor de punten welteverstaan, voor het echie. The man to beat is Wilders. Er zijn namelijk nog steeds heel veel zetels, die volgens de peilingen gegijzeld zijn door een verschrikkelijke man, een man die de samenleving kapot wil maken, een gruwel, een... een…

Het is moeilijk schelden tegen Wilders. Racist bekt lekker weg, maar dat is hij eigenlijk niet, de islam is namelijk geen ras. En een fascist is hij eigenlijk ook niet. En discriminateur is geen woord. Bos heeft er een standaard zinnetje voor: ‘de PVV sluit mensen structureel uit.’ En daarom sluit de PvdA de PVV dus ook structureel uit, omdat uitsluiten een doodzonde is. Zoals ik al zei, ik kan niet wacht op de debatten.

Andere tactiek: Noem de PVV ondemocratisch. De PVV heeft namelijk geen leden en dus geen democratische structuur. Dat het ongeveer net zo belangrijk is dat de PVV democratisch is als dat de lokale volleybalvereniging democratisch is, maakt niet uit. Dat je, als je het niet eens bent met de PVV, ergens anders op kan stemmen, of je eigen partij kan beginnen, noemen we even niet. Ondemocratisch klinkt ernstig, dus is het een legitiem argument. En ach, je moet toch iets zeggen?

Andere kritiek waar niemand warm of koud van wordt: Wilders doet maar in twee gemeenten mee, oftewel: Wilders wil niet dat zijn partij ten onder gaat aan een paar van die griezelige types, met neonazistische trekjes, die ook in de PVV-achterban rondlopen. Terwijl groene partijen rustig radicaliserende bomenknuffelaars en nertsenbevrijders kunnen inhuren (waarvan de afgelopen tien jaar schokkende voorbeelden van agressie bekend zijn, inclusief een politieke moord), moet Wilders elke nieuwe PVV politicus nauwkeurig selecteren. Één foute opmerking van een lokale partijgenoot bewijst namelijk dat de PVV is wat we altijd al hadden gedacht. Nieuw extremistische fascistische racistisch fundamentalistische discriminateurs.

Ik haal de chips en cola alvast en hoop op vuurwerk, op weglopers, op Wilders die gehakt maakt van dit soort holle argumentatie. En vurig hoop ik dat het daarna voor één keer echt over de inhoud mag gaan.

woensdag 17 februari 2010

Eurocrisis (nrc.next 17.02.2010)

Wouter Bos was er niet bij maandagavond. Terwijl de andere Europese ministers van financiën in Brussel besloten of ons belastinggeld in het structureel falende Griekenland moet worden gestoken, ging Bos naar het verkiezingsdebat. Het was een dilemma: een dozijn extra PvdA zetels in gemeenteraden, of de stabiliteit van de euro. Bos koos tactisch: voor de PvdA, voor zichzelf.

En dat terwijl Van Rompuy twee weken geleden aankondigde dat Griekenland op ‘solidariteit’ kan rekenen. En solidariteit betekent in de meeste gevallen geld. Zeker als de lidstaten zenuwachtig worden over de positie van de euro maar te trots zijn om het IMF om hulp te vragen. Dan stoppen ze de Grieken zelf wat toe en heeft de Europese Unie een nieuwe regel: landen die weigeren te bezuinigen worden geholpen door landen die wel in hun vlees durven te snijden. Het zijn de zegeningen van een monetaire unie zonder enkele zeggenschap over het financiële beleid van zijn leden.

Want de Europese Commissie kan weinig doen om de zwakke schakels in het gareel te houden. Het stabiliteitspact is een begrip uit een ver verleden. Een boete maakt het alleen maar erger. En streng toespreken hebben we al eens geprobeerd. In 2000 moest het Griekse begrotingstekort onder de 3% zijn. Griekenland goochelde net zo lang met de cijfers totdat ze in de buurt kwamen van de eisen. Ze werden toegelaten op basis van regelrechte leugens en nu mogen ze baden in de eindeloze solidariteit van de Unie.

Veelzeggend is het Atheense straatbeeld: rellen, traangas, de Grieken demonstreren. Niet tegen hun falende regering die ze in deze beschamende positie heeft gebracht. Nee, ze vinden het erg dat ze straks met 55 jaar niet meer met vervroegd pensioen kunnen. Dat de lonen van ambtenaren dit jaar niet gaan stijgen, dat de benzine duurder wordt. En wie de begrotingsproblemen dan wél moeten oplossen, kan de demonstranten niet schelen. Het IMF, de Europese lidstaten, maakt niet uit. Als zij maar niet hoeven in te leveren.

Onze zuur bespaarde centen mogen in geen geval aan dit land worden uitgegeven. Bos moet prioriteiten stellen: de eurocrisis gaat nu even voor de PvdA crisis.

donderdag 11 februari 2010

Samenzwerinkjes (11.2.2010 nrc.next)

Schokkende berichtgeving in de Britse krant Independer afgelopen maandag: oliemaatschappij Exxonmobil geeft honderdduizenden dollars aan denktanks die klimaatsceptici ondersteunen. De wetenschappers in het artikel spreken van een hetze, een samenzwering, een zorgvuldig georkestreerde campagne die levensgevaarlijke twijfel zaait.

In tijden van klimaatpaniek is zelfs het allerkleinste samenzwerinkje in de geschiedenis van de samenzweringen nieuwswaardig. Honderdduizend dollar, daar koop je nog niet eens een spreekbeurt van Al Gore voor. Maar toch, de klimaathysterische lezers knikken eenstemmig ‘zie je wel’.

Ik ben ziek van de onzin bij beide kampen, van het geklets over wie wie financiert, wie onder het juk zit van de oliemaatschappij en wie bij de milieubeschermingsmaffia hoort. Wie e-mails heeft gestolen, wie data heeft gemanipuleerd en wie keihard liegt over hoeveel van Nederland onder water ligt, of wanneer de gletsjers in de Himalaya weg zijn. Oh pardon, dat waren geen leugens. Het waren foutjes, die sluipen er zo in, ook in een wetenschappelijk rapport, echt waar.

Het heeft allemaal niets met wetenschap te maken. De invloed van een –niet geheel onbelangrijke factor- als de zon op het klimaat wordt nauwelijks begrepen. Toch beweert het milieukamp dat ze de temperatuursstijging in 2100 tot achter de komma kunnen voorspellen met een betrouwbaarheid die hoog genoeg is om honderden miljarden aan klimaatinvesteringen wereldwijd te verantwoorden. Aan de andere kant ligt het sceptische kamp dat zich snel ontwikkeld heeft tot het nieuwe afvalputje van de wetenschap: daar lopen mensen rond die nog steeds beweren dat roken geen kanker veroorzaakt en lood in benzine een goed idee was.

Waar is het kamp van de common sense? Het kamp dat toegeeft dat we nog niet genoeg begrijpen van het klimaat om conclusies te trekken. Het kamp dat het daarom niet minder belangrijk vindt om van onze olieverslaving af te komen. Ik wil de wetenschappers horen die uitleggen dat het klimaat nog één grote black-box is en dat we het nog lang niet met een model kunnen beschrijven. Maar deze mensen maken geen films, ze ontmaskeren geen aandoenlijke samenzwerinkjes, ze hebben het te druk met relevante wetenschap. Wetenschap die ons ooit zal uitleggen, hoe het écht zit.

maandag 8 februari 2010

De gevaarlijke publicatie van sterftecijfers in ziekenhuizen (NRC Handelsblad 8 februari 2010)

Stel dat uw moeder in het ziekenhuis wordt opgenomen met een verwoestende beroerte. Binnen een dag verandert ze van een vrolijke, zelfstandige vrouw in een zielig hoopje ellende. Ze kan zich niet meer verstaanbaar maken, niet meer zelf eten, lopen of naar het toilet en is ook nog eens ernstig in de war. Na twee weken krijgt ze een longontsteking. De familie, verslagen door verdriet besluit dat het het beste is als oma aan de longontsteking komt te overlijden.
'
In sommige gevallen is de dood de beste zorg die een patiënt kan krijgen. Maar nu de sterftecijfers van ziekenhuizen binnenkort zullen worden gepubliceerd, mag oma niet meer dood. De longontsteking wordt behandeld met een antibioticum en ze wordt zelfs nog een keer gereanimeerd als dat nodig mocht zijn. Na twee weken gaat ze volledig verlamd en zonder enkele kwaliteit van leven, naar een verzorgingstehuis om daar te sterven.

Nu ziekenhuizen gedwongen worden om de sterftecijfers te publiceren dreigt dit scenario reëler te worden. Het waren RTL Nieuws en Elsevier die in hun niets ontziende zucht naar het ontmaskeren van slechte ziekenhuizen en artsen, de openbaarmaking eisten. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) ging schoorvoetend akkoord: halverwege dit jaar zullen de eerste ziekenhuizen tot publicatie overgaan.

Om te voorkomen dat de sterfte van drie extra doodzieke oma’s ervoor zorgt dat een ziekenhuis keldert in de ranglijst, moeten de sterftecijfers eerst gewogen worden. Dan pas kan er een ranglijst worden opgesteld. Deze weging wordt gedaan met de zogenaamde Hospital Standardized Mortality Rate (HSMR), die onder andere rekening houdt met leeftijd, geslacht en ernst van de diagnose. De NVZ heeft de gewogen cijfers in 2011 beloofd.

De dood van oma uit het voorbeeld tikt minder aan als de cijfers gewogen worden. Maar of ze daardoor toch niet in leven gehouden zal worden is onwaarschijnlijk. Het is nu eenmaal een natuurwet dat concurrerende organisaties de kwaliteitscriteria waarop ze beoordeeld worden zullen optimaliseren. Dus als de ranglijsten dicteren dat kwaliteit van zorg gelijk staat aan ´zo min mogelijk sterfte´, dan zal het ziekenhuis er alles aan doen om mensen in leven te houden.

Een lage plaats in de ranglijst blijft namelijk niet zonder gevolgen. Onder druk van prestatiecontracten zijn ziekenhuizen steeds ‘productiegerichter’ gaan werken. En een ziekenhuis waar die ‘productie’ van levensbelang is, kan zich geen sensatiebelust RTL Nieuws item permitteren over een slechte rating. Als de patiëntenaantallen teruglopen, gaan ze failliet. Ze móeten dus wel meedoen met deze waanzin. De concurrent doet het namelijk ook.

Maar dat maakt RTL Nieuws niets uit. Sterker nog, ze hebben haast en willen niet wachten tot 2011 voordat de gewogen cijfers worden gepubliceerd. In januari begonnen ze zelfs nog een procedure waarin ze de resultaten bij minister Ab Klink opeisten. En dat terwijl alles erop wijst dat ziekenhuizen helemaal niet klaar zijn voor de ranking. Dat bleek onder andere uit een eerste onderzoek naar de vergelijking tussen zes ziekenhuizen op basis van de HSMR die in Engeland wordt gebruikt.

De resultaten waren dramatisch. In sommige gevallen kwamen de verschillen tussen de ziekenhuizen neer op zestig procent. En dat was niet omdat in Nederland er nu zulke levensgevaarlijke medische instellingen te vinden zijn. Een voorbeeld: toen het Zaans Medisch Centrum als eerste ziekenhuis in Nederland zijn sterftecijfers presenteerde bleek dat de sterfte onder 65+-ers die met een bepaald hartinfarct werden opgenomen boven het landelijk gemiddelde lag. De reden: ten onrechte werden patiënten meegeteld die binnen twee uur na opname overleden waren, en waar het ziekenhuis dus minimale invloed op had gehad. Als deze score echt was opgenomen in een ranglijst, was het Zaans Medisch Centrum onterecht gekelderd in de wedstrijd tussen ziekenhuizen, met alle slechte publiciteit en financiële gevolgen van dien. En dit is nog maar één diagnose: er moeten tientallen van dit soort zwaarwegende omstandigheden en uitzonderingen juist gecodeerd worden, in tientallen ziekenhuizen.

Ook de regionale functies die instellingen op zich nemen spelen een rol: in veel gevallen worden ernstig zieke patiënten doorverwezen naar één bepaalde specialist in één bepaald ziekenhuis. Dat komt de sterftecijfers zeker niet ten goede. In sommige regio’s is maar één ziekenhuis uitgerust met een palliatieve unit, waar specialistisch zorg voor stervenden wordt aangeboden. Een beetje competitieve raad van bestuur sluit die afdeling. Omdat misschien één zo’n doodzieke patiënt niet zo zwaar meetelt in de rating, maar honderd van dat soort patiënten wel.

Dat het monitoren van kwaliteit in ziekenhuizen belangrijk is, lijkt me duidelijk. En tijdens vergelijkingen tussen instellingen kunnen onnodige risico’s en fouten aan het licht komen en kan de zorg in Nederland als geheel verbeterd worden. Maar het dreigt nu pijnlijk duidelijk te worden, dat dit een taak is voor de Inspectie voor de Gezondheidszorg en niet voor de media. De publicatie van de sterftecijfers gaat de kwaliteit van de zorg niet verbeteren. Sterker nog, ziekenhuizen zullen zich richten op het in leven houden van mensen, in plaats van het verlenen van de beste zorg mogelijk. Het enige wat deze nieuwe ranglijst zal verbeteren zijn de kijkcijfers van het RTL Nieuws.

woensdag 3 februari 2010

perverse solidariteit? (nrc.next 03.02.2010)

De studiebeurs: links of rechts, groen of christelijk, niemand weet meer of ze voor of tegen moeten zijn. Want maakt die studiebeurs de universiteit nou juist toegankelijk voor de armen, of subsidieer je er gewoon de rijken mee?

Bos vindt dat laatste. In 2006 deed hij de historische uitspraak: “het is perverse solidariteit dat de slager meebetaalt aan de opleiding van de notaris”.

Het is makkelijk schieten op die zin. Sinds wanneer is het meebetalen van de slager perverse solidariteit? Nederlandse slagers behoren niet bepaald tot de laagste inkomensklassen van Nederland. En trouwens, aan wie verdient die slager zijn geld eigenlijk? Laagverdieners gaan gewoon naar de Digros voor de kiloknallers.
Rond de studiebeurs hangt de sfeer van jaloezie, van ‘gratis geld voor de rijken’. Groen Links kamerlid Dibi speelde daar graag op in. In november stelde hij voor dat iedereen die na zijn studie een bovenmodaal inkomen heeft, zijn leven lang 1% meer belasting moeten inleveren om hun studie terug te betalen.

Meneer Dibi lijdt daarmee overduidelijk aan een ernstig gebrek van realiteitszin. Gelooft hij nu echt dat de armere Nederlander zich blauw betaalt aan belasting voor de studies van de rijkere Nederlander? Tijdens de laatste Algemene Financiële Beschouwingen in de Eerste Kamer rekende Staatssecretaris de Jager van financiën het voor ons uit: de 10% Nederlanders die het minst verdienen brengen 0% op van de totale inkomstenbelasting. De volgende 10% betalen ook 0% mee. Het zelfde geldt voor de derde groep. De vierde en de vijfde groep dragen allebei 1% bij aan de inkomstenbelasting. De top tien procent brengt 72 procent op. De rest wordt opgehoest door de andere bovenmodalers.

Ergo: De laagverdiener draagt niets bij. Zijn AOW, zijn WAO, zijn kinderbijslag, bijna alles wat hij krijgt wordt betaald door de rijken. De bovenmodaal verdienende Nederlander betaalt dus allang voor zijn eigen studie. En dat niet alleen, hij betaalt ook voor al het andere onderwijs van alle Nederlanders.

En nu zou hij nog 1% extra moeten bijdragen? Over perverse solidariteit gesproken.