woensdag 24 maart 2010

Vrijheidsdenken (nrc.next 24.03.2010)

De omstreden wet die het Amerikaanse zorgstelsel rigoureus zal hervormen werd in Nederland met luid gejuich ontvangen. Zelfs VVD-rechtserik Hans van Baalen vond het bij De Wereld Draait Door ‘ongelofelijk goed’.

En dat is begrijpelijk: het Amerikaanse zorgstelsel kost 16 procent van wat er per jaar in Amerika verdiend wordt. En er zijn bijna 32 miljoen mensen onverzekerd. De marktwerking is overduidelijk te ver doorgeslagen en zorgt met regelmaat voor onmenselijke situaties.

Maar terwijl wij in Nederland juichen, vindt volgens peilingen rond de helft van de Amerikanen de hervorming een slecht idee. Ze zijn bang voor extra belastingen en hogere verzekeringspremies. Het bijzondere is dat er van deze gigantische politieke groep in Nederlands geen enkel equivalent bestaat. Voor de doodstraf, voor de aanval op Irak, pro-life, van elk omstreden Amerikaans standpunt is wel een Nederlandse voorstander te vinden. Maar ik hoorde niemand die begreep waarom zo veel Amerikanen tegen deze wet zijn.

Het echte vrijheidsdenken is hier nauwelijks aanwezig. In een vrij land, zo redeneren de Amerikaanse liberalen, blijven de belastingen laag en zorgt de staat alleen voor veiligheid. Hoe meer geld de overheid heeft, hoe meer macht ze kan uitoefenen en met deze wet wordt Obama’s regering naar hun smaak te machtig. Burgers worden nu verplicht een verzekering te kopen en de belasting worden verhoogd om subsidies te betalen. Oftewel: de regering groeit ten koste van de vrijheid van de Amerikaanse burger.

In Nederland is de reflex andersom. In verkiezingsprogramma’s van politieke partijen wordt, nu de staatsschuld moet worden weggewerkt, ook vooral weer gekeken naar lastenverzwaringen zoals de beperking van de hypotheekrente-aftrek. Een belastingverhoging resulteert hoogstens in gemor. Echte verontwaardiging, over de aantasting in de persoonlijke vrijheid die belastingen in feite zijn, blijft uit.
Natuurlijk had Van Baalen gelijk, toen hij verklaarde vóór dit sterke staaltje hervormingspolitiek te zijn. Maar soms hoop ik dat een sprankje van dat Amerikaanse vrijheidsdenken de oceaan oversteekt. Het liefst nog voor 9 juni.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten