Huisje stelen (nrc.next 25 augustus 2010)

Eberhard van der Laan voelt zich als een vis in het water, daar in Amsterdam. Net op tijd is hij weggevlucht uit dat naar rechts gerukte Den Haag. Nooit meer hoeft hij zich te conformeren aan provinciale coalitiepartners met provinciale gedachtes. Nooit meer geïnterrumpeerd worden door de zoveelste zachte ‘G’.

Als burgemeester van Amsterdam mag hij eindelijk weer baden in de waarden van weleer. Ouderwetse solidariteit. Subsidie voor alles en iedereen. Onveiligheid is een gevoel. Als Amsterdammers het voor het zeggen hadden gehad in Den Haag, was GroenLinks even groot geworden als het CDA en de PVV bij elkaar.

De nieuwe burgemeester maakt zich lokaal dus ook buitengewoon populair door nu te weigeren het kraakverbod uit te voeren. Er bestaat in Nederland al bijna een decennium een kamermeerderheid voor een kraakverbod, maar Eberhard trekt zich daar, namens Amsterdam, niets van aan. Dan mag er in de rest van Nederland wel een rechtse wind waaien, Amsterdam blijft Amsterdam. En in Amsterdam wordt ook dit linkse pareltje uit de jaren zestig zorgvuldig geconserveerd.

Sterker nog, uit solidariteit met de krakers gaat de gemeente nu zelf ook een potje ‘huisje stelen’. Althans, dat is waar de recente jacht op de Amsterdamse pied-à-terre aan doet denken. PvdA wethouder Freek van Ossen vindt het gerechtvaardigd om eigenaren die zich niet inschrijven en niet vaak genoeg logeren in hun tweede huis, te verplichten om dat huis beschikbaar te stellen voor sociale huur. Waar krakers nog een jaar leegstand af moeten wachten, is dat voor de gemeente Amsterdam geen voorwaarde. Ook al logeert de eigenaar maar een paar nachten per maand in zijn huis, bijvoorbeeld als hij heeft overgewerkt, of vroeg weer op kantoor moet zijn, dan nog vindt de gemeente dat iemand zonder baan meer recht heeft op dat huis dan de eigenaar zelf.

De rest van Nederland vindt dat niet. De rest van Nederland vindt het tijd dat Nederlandse huiseigenaren, waar ze ook wonen, beschermd worden tegen krakers. Dat Amsterdam het kraakverbod niet alleen opzij schuift, maar ook zelf huiseigenaren gaat opjagen, bewijst dat onze hoofdstad hopeloos achterloopt. En Eberhard snel op de vingers moet worden getikt.